Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstinye Üniversitesi, sağlık bilimleri enstitüsü, Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BUSE NUR BÜYÜKÇOLAK
Danışman: Nurcan Alpüran, Mümüne Merve Parlak
Özet:
Bu çalışma, obstrüktif uyku apne sendromu (OUAS) tanısı alan kişilerde velofaringeal disfonksiyonun incelenmesini amaçlamaktadır. Araştırmaya polisomnografi ile OUAS tanısı almış 45 birey (16 hafif, 14 orta ve 15 ağır) ve 27 sağlıklı birey olmak üzere toplam 72 katılımcı katılmıştır. Çalışmada veriler dört aşamada toplanmıştır. İlk aşamada, katılımcılar anamnez formu, ağız içi muayene ve Standardize Mini Mental Test (SMMT) sonuçlarının belirlediği dahil edilme kriterlerine göre belirlenmiştir. Daha sonra katılımcılara uyku ile ilgili Epworth Uykululuk Ölçeği ve Pittsburg Uyku Kalitesi Ölçeği (PUKİ) uygulanmıştır. Üçüncü aşamada Nazometre cihazı ile nazalans skorları ve dördüncü aşamada nazofaringeskop ile kapanma tipi ve miktarı değerlendirilmiştir. Bu araştırma karşılaştırmalı desen ve ilişkisel desen olarak planlanmıştır. Verilerin analizi için Varyans Analizi, Kruskal Wallis, bağımsız örneklem t, Ki Kare, McNemar testleri ve Spearman ile Pearson korelasyon analizleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; OUAS'ı olan ile sağlıklı bireyler arasında vücut kitle indeksleri (VKİ), gündüz uykululuk ve uyku kalitelerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur (p<0,05). OUAS'ı olan bireylerin sağlıklı olan bireylere göre VKİ, gündüz uykuluk düzeylerinin daha yüksek, uyku kalitelerinin daha düşük olduğu saptanmıştır. Bazı nazalans skorları ile VKİ, kilo, uykululuk düzeyi ve uyku kalitesi arasında istatistiksel olarak anlamlı korelasyonlar saptanmıştır (p<0,05). Nazalans skorları, velofaringeal bölge kapanma tipi ve miktarında sağlıklı ile OUAS'ı olan bireyler arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). Sonuç olarak, VKİ ile OUAS arasında ilişki olduğu görülmüş olup; OUAS'ın gündüz uykululuğunu arttırmakla beraber uyku kalitesini olumsuz etkilediği saptanmıştır. OUAS'lı bireylerde velofaringeal disfonksiyonun nazalans skorları, velofaringeal kapanma paterni ve kapanma miktarı açısından etkili olmadığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Obstrüktif Apne Sendromu, Uyku Apne Sendromu, Velofaringeal Disfonksiyon, Uyku Bozukluğu, Nazalans