Kadınlarda Üriner İnkontinansın Yönetiminde Pelvik Taban Egzersizlerinin Etkinliği: Bir Derleme Çalışması


Akkaya E.

‘7. Uluslararası 8. Ulusal Ebelik Kongresi, Ankara, Türkiye, 24 - 26 Nisan 2025, ss.248-249, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.248-249
  • İstanbul Kent Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Üriner inkontinans, istemsiz idrar kaçırma olarak tanımlanmakta olup, kadınlarda sosyal ve hijyenik problemlere yol açarak yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Stres, miks ve urge olmak üzere farklı tipleri bulunan bu durum, yaygın bir kadın sağlığı sorunudur. Pelvik taban egzersizleri, pelvik taban ve anal sfinkter kaslarının gücünü artırarak; üretral kapanma basıncı ve direncini desteklemekte ve böylece üriner inkontinans sıklığının azalmasına katkı sağlamaktadır.

Yöntem

Bu derleme, üriner inkontinans problemi olan kadınlarda pelvik taban egzersizlerinin etkinliğini inceleyen güncel çalışmaları değerlendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Literatür taramasında “Kegel egzersizi”, “üriner inkontinans” ve “pelvik taban egzersizi” anahtar kelimeleri kullanılmış; Google Akademik ve PubMed veri tabanları taranmıştır. Belirlenen uygun çalışmalar incelenerek derleme kapsamına alınmıştır.

Bulgular

Yapılan çalışmalar, pelvik taban egzersizlerinin özellikle stres ve miks tip üriner inkontinans üzerinde olumlu etkiler sağladığını göstermektedir.

Raddaha ve Nasr (2022), Kegel egzersizi eğitim programının kadınlarda yaşam kalitesini artırdığını ve idrar kaçırma sıklığını azalttığını belirtmiştir.

Hakbilen ve İnce (2025), yaşlı kadınlara ev ziyaretleri sırasında verilen Kegel egzersizi eğitiminin, 6. ve 12. haftalarda yapılan takiplerde üriner inkontinans düzeylerinde anlamlı azalmaya neden olduğunu saptamıştır.

Johannessen ve arkadaşları (2021), doğum öncesi dönemde 12 hafta boyunca uygulanan pelvik taban egzersizlerinin, doğum sonrası idrar kaçırma oranlarını azalttığını göstermiştir.

Wu ve arkadaşları (2024), gestasyonel diyabeti (GDM) olan ve idrar kaçırma problemi yaşayan kadınlarda uygulanan pelvik taban egzersizlerinin, inkontinans oranlarını düşürdüğünü tespit etmiştir.

Dumoulin ve arkadaşları (2020), bireysel ve grup şeklinde uygulanan pelvik taban kas eğitiminin idrar kaçırma semptomları üzerindeki etkilerini karşılaştırmış; iki yöntem arasında anlamlı bir fark olmadığını ve her iki uygulamanın da benzer derecede etkili olduğunu raporlamıştır.

Pires ve arkadaşları (2020), üriner inkontinansı olan kadın sporcularda 4 ay süresince verilen pelvik taban kas eğitiminin, maksimum gönüllü kasılmaları artırarak idrar kaybını azalttığını bildirmiştir.

Skaug ve arkadaşları (2024) ise fitness ile ilgilenen kadın sporcular üzerinde gerçekleştirdikleri çalışmada, 16 haftalık pelvik taban kas eğitiminin stres tipi üriner inkontinans semptomlarını anlamlı düzeyde iyileştirdiğini ortaya koymuştur.

Sonuç

Yapılan çalışmalar, pelvik taban egzersizlerinin kadınlarda özellikle stres ve miks tip üriner inkontinans semptomlarını azaltmada etkili olduğunu ortaya koymaktadır. Düzenli ve doğru uygulanan pelvik taban egzersizleri, üretral kapanma basıncını artırarak idrar kaçırma şikayetlerinin azalmasına ve yaşam kalitesinin artmasına katkı sağlamaktadır.

Bu noktada, kadın sağlığı alanında aktif görev yapan ebelerin rolü kritik öneme sahiptir. Kadınlarla birebir temas halinde olan ebeler, pelvik taban egzersizlerini öğretme, motive etme ve takip etme konusunda güçlü bir etki alanına sahiptir. Ebelerin bu konuda yetkin ve bilinçli olması, hem önleyici sağlık hizmetlerinin kalitesini artıracak hem de kadınların yaşam kalitesine doğrudan katkı sağlayacaktır.

Bu nedenle, pelvik taban egzersizlerinin ebelik eğitim müfredatına dahil edilmesi ve uygulamada ebeler tarafından daha etkin kullanılması, üriner inkontinansla mücadelede önemli bir strateji olarak değerlendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Üriner İnkontinans, pelvik taban egzersizleri, Kegel Egzersizi